Grupy społeczne, wspólnoty oraz instytucje chcąc wyodrębnić się od innych, często przyjmują wyróżniający je znak. Ten znak (współcześnie zwany logo) ma identyfikować oraz utożsamiać zarówno poszczególnych członków jak i wspólne działania danej grupy. W nim ukryta jest duchowość, cel i jej charyzmat. Rozpoznanie godła daje nam odpowiedź na pytanie o nazwę i istotę zakonu lub zgromadzenia.
Tę funkcję we wspólnotach biorących swój początek od św. Franciszka pełni znak krzyża z dwoma ramionami: Chrystusa i św. Franciszka. Obie ręce wzniesione są ku górze z szeroko otwartymi dłońmi. Ręka Chrystusa ma znamię przebicia gwoździem, a ręka św. Franciszka w habicie naznaczona jest stygmatem co stanowi nawiązanie do mistycznego przeżycia, które miało miejsce w 1224 roku na górze Alwerni. Pomiędzy nimi widnieje krzyż. Tak przedstawione godło symbolizuje zjednoczenie się św. Franciszka z Chrystusem.
Ręka w kontekście biblijnym oznacza działanie, moc i siłę. „Wyciągnięte ramię Boga” wyprowadziło naród wybrany z niewoli egipskiej. Ręka – utożsamiana z dłonią – jest symptomem działania i dawania. Dłoń jest także znakiem oddania się i zawierzenia Bogu oraz zapowiedzią Jego pojawienia się. Należy dodać, że w bogatej symbolice ręki i dłoni wyróżnia się wyobrażenie dłoni z krzyżem jako talizmanu przed demonami.
Tłem skrzyżowanych rąk jest krzyż – znak Męki Chrystusa, czyli poświęcenia dla ludzkości, ofiary za grzechy i odkupieńczej działalności. Chrystus przyszedł na ziemię, aby służyć, aby dać swoje życie na ofiarę.
Otaczające godło obłoki skłębione i gęste, możemy interpretować jako niebo, a więc to co nieskończone oraz światło i dom Stworzyciela. Obłoki są synonimem nieba i przybytku Boga. Z kolei chmury to ciemności i mroki, które na ziemi ograniczają człowieka, utrudniają mu oglądanie nieba. Krzyż zdaje się rozjaśniać te mroki. Chmury możemy postrzegać jako to, co jest pomiędzy niebem i ziemią. Można więc interpretować owe obłoki jako swoisty drogowskaz dla żyjących na ziemi. Odnośnie kolorów owych obłoków i chmur należy wspomnieć, że błękit nieba utożsamiany jest ze szczęściem, a skłębione chmury to symbol kłopotów i trosk .
W godle franciszkańskim rozpoznajemy zatem charyzmat, cel oraz wszystko to, co nazywamy duchowością franciszkańską.
oprac. br. Adam Dudek
Na podstawie artykułu o. Józefa Mareckiego „Godło franciszkańskie – jego historia i symbolika”, W Nurcie Franciszkańskim 7(1998)